انتخاب گندزدای مناسب و بكارگیری روشهای استاندارد گندزدایی میتواند در کاهش عفونت های ویروسی و باکتریایی نقش موثری داشته باشد .بسیاری از این مواد به علت ساختار فیزیكی و شیمیایی، استفاده نامناسب از آنها و عدم تهیه غلظت های موثر استاندارد و همچنین فیزیک نامناسب بیمارستان ها کارآیی خود را از دست می دهند.(شرکت سم یاران محیط ایرانیان توصیه میکند قبل از استفاده از هرگونه ماده گندزدا و ضدعفونی کننده با متخصصین این امر مشورت نمایید.)
از سوی دیگر مواردی دال بر استفاده از ضد عفونی کننده های نامناسب و یا غلظت های نامناسب و حتی گران قیمت نیز وجود دارد که اهمیت به کارگیری شیوه های موثر در جهت گندزدایی وسایل و محیط های بیمارستانی بیش از پیش روشن می گردد.
سازمان بهداشت جهانی فرآوردههای ضدعفونی کننده دست بر پایه الکل برای استفاده بیماران، کلیه ی افراد و پرسنل دخیل در امر درمان و اطرافیان را توصیه مینمائید. دو شیوه برای تهیه و تولید این محلول به شرح زیر توصیه نموده است:
الف) تهيه با استفاده اتانول
برای تهیه یک لیتر محلول لازم است مواد با حجم زیر در داخل یک بطری مدرج مخلوط شود:
-اتانول 96% (حجم/حجم): 833/3 میلی لیتر َ
-پراکسید هیدروژن 3 درصد: 41/7میلی لیتر
گلیسرول 98% :14/5 میلی لیتر
آنگاه بطری را تا حجم یک لیتر با آب مقطر یا آب جوشیده سرد شده پرکنید و آرام آن را تکان دهید تا محتویات مخلوط شوند. پس از اختلاط کامل محلول آماده استفاده است.
” فرمول و غلظت ترکیب نهایی تولید شده عبارتند از: اتانول 80%(حجم/حجم)، گلیسرول 1/45% (حجم/حجم) و پراکسید هیدروژن 0/125%(حجم/حجم) “
ب) تهيه با استفاده از ایزوپروپيل الكل
برای تهیه یک لیتر محلول لازم است مواد با حجم زیر در داخل یک بطری مدرج مخلوط شود:
ایزوپروپیل الکل 8/99 درصد(حجم/حجم):751/5 میلی لیتر
– پراکسید هیدروژن 3 درصد: 41/7 میلی لیتر
گلیسرول 98% :14/5 میلی لیتر
آنگاه بطری را تا حجم یک لیتر با آب مقطر یا آب جوشیده سرد شده پرکنید و آن را به آرامی را تکان دهید تا محتویات مخلوط شوند. پس از اختلاط کامل محلول آماده استفاده است.
فرمول و غلظت ترکیب نهایی تولید شده عبارتند از: ایزوپروپيل الكل 75%(حجم/حجم)، گلیسرول 1/45% (حجم/حجم) و پراکسید هیدروژن 0/125%(حجم/حجم) “
ج) ضدعفوني دست با الكل 70%
با توجه به ضرورت استفاده از الکل با خلوص مناسب در واکسیناسیون، تزریقات و ضدعفونی دست؛ و براساس آخرین یافته های علمی الکل اتیلیک یا اتانول در غلظت 62-71 درصد دارای بیشترین خاصیت میکروب کشی بخصوص کرونا ویروس است. توصیه می شود برای این مصارف الکل با خلوص 70 درصد تهیه شود لذا چنانچه الکل با این خلوص دسترس نباشد، میتوان با الکل غلیظ که عمدتا 96% می باشند،تهیه نمود. مطابق رابطه 1 میتوان از محلول الکل غلیظ، الکل 70%تهیه نمود.
100 ميلي ليتر*70 درصد= X* درصدخلوص الكل غليظ
در اینصورت:
برای تهیه 100 میلی لیترالکل 70 درصد از الکل 96 درصد، بایستی 73میلی لیترالکل 96درصد با 27 میلی لیتر آب مقطرمخلوط نمود.
توجه: الکل صنعتی غلیظ که به رنگهای زرد و قرمز در بازار وجود دارد به علت اینکه ترکیبات دیگری نظیر متانول و عرق چوب است، قابل استفاده برای این منظور نمی باشد. متانول به شدت سمی است و از طریق پوست جذب میشود.
یادآوری: گنجایش لیوان، قاشق غذاخوری و قاشق چای خوری به ترتیب 258 ،85 و 5 سی سی یا میلیلیتر است.
یکی از مشکلات در مواقع اپیدمی بیماریها با آن مواجه ایم، گندزدایی مناسب و صحیح سرویسهای بهداشتی، سطوح نظیر دیوار، کف اتاقها و سالنها؛ محل های ورود و خروج، سطح میز و صندلی؛ دستگیره درب و پنجره ها؛ تلفن و… همچنین ظروف و وسایل آشپزخانه در منازل، واحدهای تجاری، ادارات، سازمانها، مدارس و….میباشد.
مطالعات نشان داد که برای گندزدایي این سطوح لازم است از محلول کلر با غلظت 0.1 درصد یا 1000ميليگرم در ليتر استفاده نمود.
کلر در این غلظت درمدت حداقل یک دقيقه قادر به نابودی ميكروارگانيسم ها از جمله کرونا ویروس است. بکارگیری تا غلظت 0.5 درصد یا 5000 میلیگرم در لیتر کلر هم توصیه شده است. برای تهیه کلر 0.1 درصد از ترکیبات مختلف کلردار نظیر آب ژاول(هیپوکلریت سدیم) یا مایع سفید کننده خانگی و پودر پرکلرین(هیپوکلریت کلسیم)استفاده نمود. درصد کلر این ترکیبات متفاوت است.
معمولا در زمان تولید میزان کلر فعال در این ترکیبات به ترتیب %5 و 65-70 درصد میباشد لذا برای تهیه محلول کلر 0.1 درصد کلر از هریک از این ترکیبات به صورت زیر عمل شود:
توجه: کلر ماده ای فرار، سمی وبه شدت خورنده است لذا در هنگام استفاده از آن داشتن لوازم ایمنی فردی نظیرماسک و دستکش ضروری است
الف) روش تهيه محلول کلر0.1 درصد از آب ژاول یا مایع سفيدکننده خانگي برای تهیه محلول رقیق از یک محلول غلیظ از رابطه زیر استفاده شود:
درصد آب = 1_(درصد رقیق / درصد غلیظ) }
با توجه به اینکه آب ژاول یا مایع سفیدکننده خانگی دارای 5 درصد کلر فعال میباشند:
رابطه (2) [( 5/ 0.1 ) − 1] = 49
بنابراین لازم است 1 واحد این محلول را به 49 واحد آب سرد و معمولی و ترجیحا آب مقطر یا آب صاف شده در ظرف درب دار و ترجیحا پلاستیکی اضافه نمود.مثلا اگر100 سی سی محلول با 4900 سی سی آب مخلوط شود ،5000 سی سی یا 5 لیتر محلول 0.1 درصد حاصل خواهد شد.
یک پيمانه آب ژاول یا محلول سفيدکننده خانگي 5 درصد + 49 پيمانه آب سرد= محلول کلر0.1درصد
توجه: ابتدا برچسب آب ژاول یا مایع سفیدکننده خریداری شده توجه شود. ممکن است درصد کلر موجود در محلول غلیظ کمتر باشد.دراینصورت باید نسبتهای اختلاط طبق رابطه 2 محاسبه شود مثلا اگر غلظت کلر محلول غلیظ خریداری شده 3.5 درصد باشد در اینصورت برای تهیه محلول 0.1 درصد از آن لازم است یک واحد محلول غلیظ با 34 واحد آب مخلوط شود.
ب)روش تهيه محلول کلر0.1 درصد از پودر پرکلرین (هيپوکلریت کلسيم)
پودر پرکلرین حاوی 78- 95 درصد کلر میباشد. ابتدا تقریبا مقدار15 گرم (معادل یک قاشق غذاخوری یا سه قاشق چایخوری) را در یک لیتر آب سرد به خوبی حل شود. محلول حاصل حاوی یک درصد کلر میباشد. بعد از انحلال و ته نشینی کمی رسوب در ته ظرف رسوب مینمائید که میتوانید آنرا دور بریزید.
یک قاشق غذاخوری (15 گرم) پرکلرین + یک ليتر آب= محلول کلر1 درصد
حال اگر طبق رابطه2 ،یک قسمت از این محلول 1 درصد تهيه شده فوق را با 9 قسمت آب مخلوط نمائیم، محلول کلر 0.1 درصد یا 1000 میلیگرم در لیتر تولید خواهد شد. یا اگر بخواهیم تمام یک لیتر محلول کلر 1%را به محلول کلر 0.1 درصد رقیق نمائیم، لازم است تمام یک ليتر را با 9 ليتر آب سرد مخلوط نمائیم که در اینصورت 10 لیتر محلول 0.1 درصد کلر تهیه خواهد شد.
یا بطورکلی میتوان 15 گرم پودر پرکلرین 65-70 درصد را در 10 لیتر آب حل نمود تا محلول کلر0.1 درصد حاصل شود.
یک پيمانه محلول کلر1 درصد+ 9 پيمانه آب سرد=محلول کلر0.1 درصد
احتیاط های لازم:
1 -لازم است محلول کلر1 %را در جای خنک و در ظرف در بسته، دور از نـور نگهداری شود. محلول کلر به تدریج با گذشت زمان، کلـر مـؤثـر خـود را از دست می دهد و باید از تاریخ تهیه در کمتر از یک ماه مصرف شود
2- محلول کلر 0.1 درصدی که به این ترتیب تهیه می شود لازم است در ظرف درب بسته ای نگهداری شده و حداکثر زمان ماندگاری و قابل استفاده بودن برای عملیات گندزدائی 24 ساعت در نظر گرفته شده است. به جهت افزایش کارآمدی ماده گندزدا، تازه مصرف کردن آن در اولویت می باشد.
قبل از عمل گندزدایی برای تمام سطوح، ابتدا سطوح را با پارچه مرطوب به منظور حذف گرد و غبار تمیز نموده و سپس اقدام به گندزدایی گردد.
پارچه تمیز را در سطل حاوی محلول کلر0.1درصد فرو برده و بعد از آغشته شدن آن، پارچه را فشرده و با کم کردن آب اضافی آن جهت سطوحی مانند(محل های ورود و خروج،روی میزو صندلی،دستگیره درب و پنجره ها،وسائلی که احتمالا با دست لمس شده اند مانند:درب،دیوار، تلفن و … ) استفاده کنید.
ظروف و وسایل آشپزخانه بایستی قبل از گندزدایی شستشو و تمیز شوند. سپس آنها را میتوان به مدت 15 دقیقه در محلول کلر0.1 درصد قرار داد و سپس آبکشی نمود.
برای گندزدایی کف اتاق، سالن و غیره از”تي” پارچه ای آغشته به محلول کلر استفاده نمود.
سطل، دستمال ها، وسائل نظافت و گندزدایی سرویس های بهداشتی باید از وسایلی که برای مکانهای دیگراستفاده میشود مجزا باشد.
در طول مدت نظافت مراقب باشید لباس، دستکش و ماسک مخصوص پاره نشوند و آسیب نبینند و در صورت صدمه آنرا تعویض نمایید.
با توجه به اینکه این مواد دارای بو میباشند، باز کردن درب یا پنجره اتاقها جهت ایجاد تهویه مناسب در طول مدت نظافت ضروری است.
پارچه ها و تی هایی که برای نظافت مورد استفاده قرار میگیرند باید پس از هر بار مصرف با آب داغ شستشو و سپس توسط محلول حاوی%1 کلر گندزدایی شوند.
منابع: روش هاي تهيه محلول گندزدايي محيط و سطوح و ضد عفوني کننده دست در مقابله با کروناويروس جديد تنظیم دکتر محمدعلی ززولی، سایت بهداشت محیط ایران
شرکت سم یاران محیط ایرانیان افتخار دارد که در شرایط حساس کنونی از طریق گندزدایی کلیه اماکن عمومی اعم از ادارات و دفاتر، رستوران ها و سلف سرویس ها،هتل ها،استخر ها و… و همچنین منازل مسکونی توسط تکنسین های فنی و آموزش دیده زیر نظر کارشناسان بهداشت محیط ، طبق پروتکل های وزارت بهداشت، در کنار همشهریان عزیز بوده و گامی مثبت در جهت شکست کرونا بردارد.
1- از کجا بفهمیم شرکت سمپاشی مورد اعتماد است؟ توجه داشته باشید که برای سمپاشی…
مگس- مگس خانگی-مگس از چه چیزی بدش میاد- تولید مثل مگس خانگی-انواع مگس- مبارزه با…
سوسک(سوسری)-انواع سوسک و سوسری ها-تحقیق درباره سوسک ها و سوسری ها- مبارزه با سوسری ها…
سوسری استرالیایی -سوسک- سم پاشی سوسک-مبارزه با سوسک-بهترین راه از بین بردن سوسک-سوسک خانگی -